Sławiańskie Święto Wiosny / Jare Gody / Tradycje, Obrzędy i Kalendarz Księżycowy

2025-03-21

Sławiańskie Święto Wiosny / Jare Gody / Tradycje, Obrzędy i Kalendarz Księżycowy


Zbliżamy się do progu wiosny, bez wątpienia najpiękniejszego okresu w roku. Przyroda budzi się do życia, a wraz z nią i my przechodzimy w inny tryb funkcjonowania. Nie wiem jak Wy, ale my już czujemy napływ świeżości i oczyszczenia. Dla naszych przodków, Sławian, wiosna była czasem odrodzenia i nowego początku, co znajdowało odzwierciedlenie w obchodach Jarych Godów.

Nazwa "Jare Gody" pochodzi od słów "god", oznaczającego "rok", oraz "jar", czyli "wiosenny" lub "krzepkość". Obrzędy te były związane z celebrowaniem nowego cyklu, żegnaniem zimy i witaniem wiosny, symbolizującej nowe życie.


Rola kalendarza księżycowego z cyklem słonecznym w życiu dawnych Sławian:

Sławianie posługiwali się kalendarzem opartym na fazach Księżyca, co wpływało na organizację ich społeczności i obrzędów. Jeden miesiąc księżycowy trwał około 29,5 dnia, a rok składał się z 12 takich miesięcy, co dawało łącznie 354 dni. Aby zsynchronizować kalendarz księżycowy z rokiem słonecznym, co pewien czas dodawano dodatkowy miesiąc.


Fazy Księżyca odgrywały kluczową rolę w planowaniu prac rolniczych. 

Sławianie wierzyli, że określone fazy sprzyjają różnym czynnościom, takim jak siew czy zbiór plonów. Kalendarz księżycowy wpływał również na terminy świąt i obrzędów, podkreślając związek z naturalnym rytmem przyrody. Księżyc był kojarzony z płodnością, odrodzeniem i cyklicznością życia. Wierzono, że dusze zmarłych udają się na Księżyc lub pod ziemię, by tam się odrodzić i nabrać sił do nowej egzystencji. Ta symbolika była obecna w wielu wierzeniach i obrzędach, podkreślając nieustanny cykl narodzin, śmierci i odrodzenia.

Mimo dominacji kalendarza księżycowego, Sławianie dostrzegali również znaczenie cyklu słonecznego. Najważniejsze święta, takie jak Jare Gody czy Szczodre Gody, były związane z przesileniami i równonocami, co wskazuje na integrację obu cykli w ich systemie kalendarzowym.


Obrzędy i zwyczaje podczas Jarych Godów

W czasie Jarych Godów Sławianie angażowali się w różnorodne obrzędy mające na celu zapewnienie pomyślności i urodzaju w nadchodzącym roku. Jednym z kluczowych rytuałów było topienie lub palenie Marzanny – kukły symbolizującej zimę i śmierć. Ceremonia ta miała przynieść odnowę i zaprosić wiosnę do życia społeczności.

Innym istotnym zwyczajem było malowanie jajek, znanych dziś jako pisanki. Jajko, jako symbol życia i odrodzenia, odgrywało ważną rolę w sławiańskich tradycjach wiosennych. Na jajkach pojawiały się wzory geometryczne, kwiaty czy słońce. Podczas obchodów święta nasi przodkowie obdarowywali się wzajemnie pisankami, życząc sobie płodności i urodzaju.

W czasie Jarych Godów słońce rozpoczynało swoją roczną wędrówkę przez 12 znaków zodiaku, co było istotnym elementem obchodów. Każdy znak zodiaku odpowiadał określonemu okresowi w roku i miał swoje unikalne cechy, które wpływały na życie ludzi i przyrody.

Dziś tradycje Jarych Godów są kultywowane przez osoby zainteresowane sławiańską kulturą i duchowością. Obchody te stanowią okazję do połączenia się z naturą, refleksji nad cyklem życia oraz celebrowania odrodzenia i nowych początków. Wiosna to czas transformacji, w przyrodzie, jak i w nas samych. Obchody Jarych Godów przypominają nam o głębokim związku człowieka z naturą i cyklami kosmicznymi, zachęcając do harmonijnego współistnienia z otaczającym nas światem.

Niech Moc Naszych Przodków, będzie z Nami ! ! !

"SzymPolski"

__________________

Grafika: Słowiański Kalendarz Agrarny, według odczytów B. Rybakowa (na podstawie wzorów z naczyń z Lepesowki, Romaszek i Malaiešti), oprac. T. Kosiński, z przygotowywanej przez tego autora książki "Wiara Słowian".